Autisme: kenmerken en symptomen

Autisme is een aandoening welke moeilijk in een paar zinnen te omschrijven is. Tegenwoordig wordt dan ook gesproken van het autisme-spectrum. Tot dit spectrum behoren een aantal autistische stoornissen. 80% van de diagnoses betreft man, 20% vrouw. Hoe dat komt weet de wetenschap nog steeds niet. Wat opmerkelijk is dat symptomen in het gedrag bij vrouwen zich anders uiten dan als bij mannen. De oorzaak is te vinden in de ontwikkeling van de hersenen vóór en ná de geboorte. Een mooie herkenbare kant van autisme is dat mensen vaak ergens positief in uitblinken.

Kenmerken van het autisme-spectrum

Autisme is een algemene benaming en volstaat. Wel zijn er binnen deze diagnose meerdere varianten met daarbij behorende kenmerken. We noemen er een paar, maar dit is niet volledig.

  • Asperger, klassieke autisme met hoge intelligentie
  • PDD-NOS (Pervasise Developmental Disorder-Not Otherwise Specified), houterige motoriek en laag inlevingsvermogen
  • McDD (Multiple complex Developmental Disorder), dit uit zich in extreme angsten en extreme woede-aanvallen

Daar autisme zo’n breed begrip is, kun je stellen dat het zich bij elke patiënt wel op andere manieren uit. Algemene overeenkomst is dat er een stoornis in het communicatievermogen ligt, die ook weer op verschillende manieren zichtbaar is. Het autistisch spectrum wordt ook vaak beschreven met de term pervasieve (vrije vertaling: indringende) stoornissen, al is deze term nog omvattender. Autistische stoornissen openbaren zich al in de eerste levensjaren, en blijven vaak onopgemerkt gebleven.

Welke symptomen zie je bij autisme?

Het hebben van een contactstoornis, dan wel heel afzijdig, dan wel juist heel veel praten. In het laatste geval is het echter éénrichtingsverkeer. In beide gevallen vindt de patiënt zijn medemensen echter ondoorgrondelijk, het inlevingsvermogen in anderen is dan ook een ongrijpbaar iets.

Communicatiestoornis

Een opvallend woordgebruik, aparte manier van stemgebruik en vaak vervallen in herhalingen. Gevoelens verwoorden is heel moeilijk.

Kleine belevingswereld

Mensen met een autistische stoornis hebben slechts belangstelling voor enkele zaken. Opvallend is de krachtige focus waardoor ze zich positief kunnen onderscheiden. Zij kunnen tijdenlang met iets (voor anderen) eenvoudigs bezig zijn en hier ook steeds op terug komen. In werkzaamheden kan dit ook heel goed uitpakken.

Inlevingsvermogen

Beperkter of géén inlevingsvermogen is vervelend. Dit uit zich in moeite hebben om zich iets voor te stellen wat in het verleden of in de toekomst ligt. Ze worden snel afgeleid door gedachten en kunnen zich daardoor slecht voorbereiden op zaken die gaan komen en hebben eenvoudige afbeeldingen nodig die hen iets duidelijk maken wat niet in het hier en nu gebeurt.

Zijn er behandelingen of medicijnen?

Autisme genezen is niet mogelijk, voor zover dat gewenst zou zijn. Echter is met intensieve therapeutische behandeling wel een aanzienlijke verbetering mogelijk als het gaat om de kwaliteit van leven. Belangrijk in dit geheel is grote regelmaat te scheppen en proberen onverwachtse gebeurtenissen te voorkomen. De behandeling en de omgeving zullen er rekening mee moeten houden dat de patiënt niet meer dan één ding tegelijk aan zijn hoofd moet hebben en de patiënt heeft veel aandacht nodig. Reeds bij de opvoeding staat de begeleiding centraal in de ontwikkeling van de autistische patiënt.

Medicijnen worden bij uitzondering voorgeschreven, dit om angst en druk gedrag te temperen.

Het blijkt dat deze groep ook gevoeliger is voor verslavingen. Voorbeelden hiervan zijn roken, drugsgebruik, sex of gokken. Verslavingszorg kan soelaas bieden.