Niet Aangeboren Hersenletsel

De groep mensen in Nederland met niet aangeboren hersenletsel (NAH) wordt elk jaar groter. Momenteel ligt dit aantal op 24.000 nieuwe patiënten per jaar, dit zijn mensen met een ‘normale’ ontwikkeling die plotseling worden getroffen door hersenletsel. Naast de lichamelijke gevolgen zijn psychische klachten (postcontusioneel syndroom) één van de gevolgen.

Voorbeelden van niet aangeboren hersenletsel:

De oorzaken van dit type hersenletsel liggen uiteen. Voorbeelden van voorkomende oorzaken:

  • Hersentrauma (door een val of ongeluk)
  • Herseninfarct (bloedvat in hersenen verstopt of kapot)
  • Hersenbloeding (er is een bloeding in de hersenen)
  • Ziekte van parkinson
  • Hersentumor
  • Multiple Sclerose (MS)
  • Epilepsie, geheel afhankelijk van de oorzaak

De signalen en gevolgen verschillen van hersengebied tot hersengebied en van persoon tot persoon. Depressieve gevoelens horen bij de verwerking. Dementie is weliswaar ook niet aangeboren, maar wordt in de medische wereld als een opzichzelfstaande ziekte beschouwd.

Wat is een hersentrauma?

Een hersentrauma is een verzamelnaam voor meerdere voorvallen. De hersenschudding of hersenkneuzing heeft in veel bekende gevallen als oorzaak een val of klap op het hoofd. Deze ongelukken / aandoeningen vallen onder de gesloten hersenletsels.

De term hersenkneuzing wordt gebruikt bij zwaardere hersenletsels. De ernst van het letsel hangt af van de duur en de mate van het geheugenverlies, gemeten vlak voor en na het ongeval. Ook de duur van bewusteloosheid speelt daarbij een rol. De diagnose hersenschudding of hersenkneuzing wordt niet gesteld als er geen sprake is van geheugenverlies. Blijven er na behandeling psychische klachten over dan spreekt men van postcontusioneel syndroom.

Bij dit soort hersenletsel is het symptoom overprikkeling aan de orde van de dag. Wanneer en hoe edit zich uit wisselt van persoon tot persoon. Verbetering treedt na verloop van tijd op, klachten blijven helaas meestal het leven lang aanwezig.

Beroerte

Wanneer de bloedtoevoer naar bepaalde delen van de hersenen onderbroken wordt spreekt men van een beroerte. Een beroerte kenmerkt een plotselinge verstoring van de hersenen, dit kan ernstige schade aanrichten of zelfs de dood. Beroertes worden veroorzaakt door een blokkade van een hersenslagader, of door een bloeding in de hersenen. Volgens onderzoek krijgen ieder jaar 46.000 mensen een beroerte. Een vijfde sterft binnen een maand na het incident, 40% binnen een half jaar. Minder als de helft van de patiënten woont na een jaar nog thuis na de beroerte.

Ziekte van Parkinson

Bij de ziekte van Parkinson gaan de eenvoudige dingen die je altijd doet haperen. Je eigen bewegen gaat minder soepel en moet je bewuster bij na gaan denken. De soepelheid verdwijnt en alleen de hoognodige bewegingen blijven over, hierdoor wordt het bewegen lastiger. Je hebt de neiging om minder kracht bij de bewegingen te gebruiken, de bewegingen vertragen en worden steeds moeizamer. Bij veel mensen komt beven van de lichaamsedelen ook voor.
Daarbij ontstaan klachten als trillen, stijve spieren, bewegingstraagheid en masker gelaat. Maar ook problemen met slapen, slechte spraak, problemen met nadenken en stemmingsstoornissen zijn bekende symptomen.

Hersentumor

In onze hersenen kunnen tumoren ontstaan. Een tumor is een gezwel dat ontstaat door overmatige celdeling. Heb je een goedaardige tumor dan groeit deze niet door in je lichaam, een kwaadaardige tumor kan uitzaaien en verder groeien in het lichaam. In de hersenen kunnen zowel goed als kwaadaardige tumoren ontstaan, echter goedaardige tumoren geven meestal geen uitzaaiingen. Wel kunnen de tumoren aanleiding geven tot verstoorde hersenfuncties. Bij volwassenen zijn uitzaaiingen de meest voorkomende tumoren in de hersenen. Uitzaaiingen ontstaan niet in de hersenen, maar zijn uitzaaiingen van kanker elders in het lichaam die zich genesteld hebben in de hersenen. Dit komt veel voor bij longkanker, borstkanker en bij nierkanker.

Multiple Sclerose (MS)

MS is een chronische ziekte van het centrale zenuwstelsel. Er treden dan ontstekingen op in het ruggenmerg, hersenen of op een andere plaats. Deze ontstekingen beschadigen het beschermende myeline, dit is een soort van isolatiemateriaal rond de zenuwen. Het immuunsysteem gaat dan in de aanval tegen deze ontstekingen. Signalen uit het ruggenmerg en de hersenen worden niet goed meer doorgegeven waardoor er klachten ontstaan. De ontstekingen worden dan uiteindelijk littekenweefsel. Ook de zenuwcellen kunnen vroeg in het ziekteproces worden beschadigd. Zowel de symptomen als de ontwikkeling van de ziekte verlopen grillig.

Verschillende factoren welke het immuunsysteem activeren verergeren de ziekte (injecties, vaccinaties, ingrepen, stress).

Hoe gaat het met verzekeren?

In de zorgverzekering 2024 is er vergoeding vanuit de basisverzekering. Na de diagnose NAH komt er vergoeding voor een dagbehandeling in groepsverband. Dit is nu enkel nog via de gemeente, door deze wijziging wordt het voor patiënten veel makkelijker gemaakt om goede zorg te krijgen. Zorgverzekeraars hebben daarentegen een acceptatieplicht zodat je ieder nieuw jaar kunt wijzigen of overstappen.

Heb je eenmaal een diagnose met NAH gekregen, dan is het bijna onmogelijk om nog een nieuwe uitvaartverzekering af te kunnen sluiten. Uitvaartverzorgers hanteren een vragenlijst. Zorgverzekeraars daarentegen hebben een acceptatieplicht.